Op de 5e zondag door het jaar (jaar C) lezen we in de Rooms-Katholieke liturgie het Evangelie volgens Lucas 5, 1-11. Dit indrukwekkende verhaal over de wonderbare visvangst en de roeping van de eerste leerlingen biedt rijke aanknopingspunten voor reflectie, gesprek en concrete actie. Hoe roept Jezus ons vandaag? En hoe reageren wij op Zijn uitnodiging om ‘dieper water’ in te gaan?
Lucas 5, 1-11
Op zekere dag stond Jezus aan de oever van het meer van Gennesaret, terwijl de mensen op Hem aandrongen om het woord Gods te horen. Hij zag nu twee boten liggen aan de oever van het meer; de vissers waren eruit gegaan en spoelden hun netten. Hij stapte in een van de boten, die van Simon, en vroeg hem een eindje van wal te steken. Hij ging zitten en vanuit de boot vervolgde Hij zijn onderricht aan het volk.
Toen Hij zijn toespraak had geëindigd, zei Hij tot Simon: “Vaar nu naar het diepe en gooi uw netten uit voor de vangst.”
Simon antwoordde: “Meester, de hele nacht hebben we gezwoegd zonder iets te vangen; maar op uw woord zal ik de netten uitgooien.” Ze deden het en vingen zulk een massa vissen in hun netten, dat deze dreigden te scheuren. Daarom wenkten ze hun maats in de andere boot om hen te komen helpen. Toen die gekomen waren, vulden zij de beide boten tot zinkens toe.
Bij het zien daarvan viel Simon Petrus Jezus te voet en zei: “Heer, ga van mij weg, want ik ben een zondig mens.” Ontzetting had zich meester gemaakt van hem en van allen die bij hem waren, vanwege de vangst die ze gedaan hadden. Zo verging het ook Jakobus en Johannes, de zonen van Zebedeüs, die met Simon samenwerkten.
Jezus echter sprak tot Simon: “Wees niet bevreesd, voortaan zult ge mensen vangen.” Ze brachten de boten aan land en lieten alles achter om Hem te volgen.
Jezus staat aan het Meer van Gennesaret, omringd door een menigte die luistert naar Zijn prediking. Hij ziet twee boten en stapt in die van Simon, later bekend als Petrus. Na Zijn onderricht geeft Hij een onverwachte opdracht aan Simon: ‘Vaar naar diep water en gooi jullie netten uit om vis te vangen.’ Simon aarzelt: ‘Meester, we hebben de hele nacht gezwoegd en niets gevangen.’ Maar hij voegt eraan toe: ‘Op uw woord zal ik de netten uitgooien.’
Wat volgt, is een wonder: de vangst is zo groot dat de netten dreigen te scheuren. Simon Petrus beseft plots wie Jezus is en roept uit: ‘Heer, ga weg van mij, want ik ben een zondig mens!’ Maar Jezus stelt hem gerust en geeft hem een nieuwe roeping: ‘Wees niet bang, voortaan zul je mensen vangen.’ Simon, Jakobus en Johannes laten alles achter en volgen Hem.
De betekenis van deze tekst
Dit Evangelie spreekt over drie cruciale thema’s: vertrouwen, roeping en transformatie. Jezus nodigt ons uit om verder te kijken dan onze menselijke beperkingen. Simon en zijn vrienden waren ervaren vissers en wisten dat het nutteloos leek om na een mislukte nacht opnieuw uit te varen. Toch gehoorzaamt Simon, en wordt hij rijkelijk beloond. Dit wonder raakt hem zo diep dat hij zich onwaardig voelt. Maar Jezus wijst hem niet af – integendeel, Hij roept hem tot een nieuwe missie.
Overpeinzing
1. Het belang van gehoorzaamheid aan Christus
Simon Petrus was een ervaren visser. Logisch gezien had het geen zin om overdag opnieuw uit te varen, maar hij deed het toch, puur op het woord van Jezus. Dit toont aan dat gehoorzaamheid aan Christus soms tegen onze logica ingaat, maar leidt tot overvloed. Dit herinnert ons aan de Bijbelse waarheid dat Gods wegen niet de onze zijn (Jesaja 55:8-9).
De wonderbare visvangst verwijst naar de grotere geestelijke oogst die de apostelen later zullen binnenhalen. In Handelingen 2 zien we dat Petrus, dezelfde man die hier aanvankelijk twijfelde, op Pinksteren duizenden mensen tot bekering leidt. Wat begon met een daad van gehoorzaamheid op het meer, mondt uit in een levenslange missie.
Bovendien weerspiegelt deze scène de Eucharistie. Net zoals Jezus het brood vermenigvuldigt en Zijn leven geeft als voedsel voor velen, zo is ook deze visvangst een voorafbeelding van hoe God overvloedig voorziet in wat wij nodig hebben, zowel materieel als spiritueel.
2. De diepte van Gods genade
Petrus’ reactie op de wonderbare visvangst is veelzeggend: hij beseft plots hoe klein en zondig hij is tegenover Jezus’ macht en heiligheid. Dit is een typisch Bijbels patroon: wanneer mensen Gods grootheid ervaren, beseffen ze hun eigen onwaardigheid. Denk aan Jesaja’s roeping (Jesaja 6:5) en Paulus’ bekering (Handelingen 9:3-5).
Toch verwerpt Jezus hem niet. In plaats van zijn zwakte als een obstakel te zien, maakt Jezus er juist een kracht van. Dit leert ons dat God niet roept op basis van onze kwalificaties, maar op basis van Zijn genade. Onze tekortkomingen zijn geen hindernis voor God; ze zijn juist een plek waar Hij Zijn kracht kan tonen (2 Korintiërs 12:9).
Hierin ligt ook een diepere boodschap: wij worden niet door onze prestaties gerechtvaardigd, maar door onze relatie met Christus. Zoals de vissers hun netten achterlaten, worden wij geroepen om alles los te laten wat ons bindt aan onze oude manier van leven.
3. De symboliek van het diepe water
Jezus zegt expliciet: ‘Vaar naar diep water.’ Dit is niet alleen een praktische aanwijzing, maar ook een spirituele oproep. Diep water staat in de Bijbel vaak symbool voor onbekend terrein, voor risico en overgave. Denk aan hoe het volk Israël door de Rode Zee trok (Exodus 14), of hoe Jezus over het water liep en Petrus uitnodigde om hetzelfde te doen (Matteüs 14:29).
Diep water staat voor het loslaten van onze eigen controle en het vertrouwen op God. Dit Evangelie roept ons op om onze veilige oevers te verlaten en Gods leiding te volgen, zelfs als dat spannend of onzeker voelt.
Maar er is nog een diepere laag: diep water is ook de plek waar onze angsten huizen, waar onze diepste twijfels en mislukkingen verborgen liggen. Jezus vraagt ons niet alleen om te vertrouwen, maar ook om die plaatsen van ons hart niet te vermijden. Hij roept ons om te vissen, niet aan de oppervlakte, maar in de diepten van ons eigen bestaan – waar genezing en vernieuwing mogelijk worden.
Vergelijking met andere Bijbelse roepingen
Mozes
Net als Petrus voelde Mozes zich onwaardig toen God hem riep (Exodus 3:11). Maar God riep hem niet op basis van zijn capaciteiten, maar op basis van Zijn plan.
Jesaja
‘Wee mij, ik ben verloren!’ riep Jesaja uit bij zijn roeping (Jesaja 6:5). Toch gaf God hem een zuivere mond om Zijn woord te verkondigen.
Maria
De ultieme gehoorzaamheid aan Gods roep zien we in Maria’s ‘Fiat’ – haar ja-woord aan de engel Gabriël (Lucas 1:38).
Aanknopingspunten voor gesprek
- Persoonlijke roeping:
- Heb jij ooit het gevoel gehad dat God je ergens toe roept? Hoe heb je daarop gereageerd?
- Wat zijn de tekenen waaraan wij Gods roeping in ons leven kunnen herkennen?
- Vertrouwen op Jezus:
- Simon twijfelde eerst: hij had immers de hele nacht niets gevangen. Zijn er situaties in jouw leven waarin je twijfelde, maar uiteindelijk toch op God vertrouwde? Wat gebeurde er?
- Hoe kunnen wij leren om ons meer over te geven aan Gods leiding?
- Overvloed en delen:
- De vissers vangen zoveel vis dat hun netten bijna scheuren. Hoe kunnen wij de ‘gaven’ die God ons geeft delen met anderen in onze gemeenschap?
- Op welke manier kun jij deze week een zegen zijn voor iemand anders?
Handvatten voor actie
- Diep water opzoeken
Neem deze week bewust tijd voor gebed en vraag God waar Hij jou naar toe roept. - Geloof delen
Nodig iemand uit voor een parochieactiviteit of deel een inspirerende Bijbeltekst. - Iets achterlaten
Zijn er dingen in jouw leven die je mag loslaten om dichter bij God te komen? - Een daad van dienstbaarheid
Kies deze week bewust een moment om iemand te helpen.
De kernboodschap: God roept ook jou
Jezus’ oproep aan de vissers is vandaag net zo krachtig. Hij vraagt ons niet om veilig aan de kant te blijven, maar om het onbekende in te stappen. Waar nodigt Hij jou uit om dieper water in te gaan?
Afbeelding in de tekst: Gospelimages | Jan van ’t Hoff
